Реферат: Трансфармацыя інфармацыйнай прасторы Чехіі
Калі да малапрыбытковых друкаваных СМІ Славакіі замежны капітал не праяўляў вялікай зацікаўленасці, дык зусім інакш выглядае сітуацыя ў дачыненні да аўдыёвізуальных СМІ. Практычна цалкам пад кантролем нямецкіх і французскіх інвестараў знаходзяцца 60 рэгіянальных тэлекампаній і праграм кабельнага тэлебачання. Дзяржаўны кантроль захоўваецца толькі над двума агульнанацыянальнымі тэлеканаламі СТБ-1 і СТБ-2. Перадачы на трэцім нацыянальным тэлеканале ВТВ («Ваша тэлевізійнае вяшчанне») транслююцца праз спадарожнік на аснове ліцэнзій. Ліцэнзіі ж перыядычна перакупляюць адзін у аднаго французскі канцэрн Эрсана і нямецкі «Райнішэ пост».
Не пазбегла кантролю замежных інвестараў і славацкае радыё, якое вяшчае на 5 праграмах. Першая праграма з'яўляецца, па сутнасці, інфармацйна-публіцыстачнай. Другая пераважна транслюе перадачы, прысвечаныя мастацтву. Трэцяя надае вялікую ўвагу рэгіянальным навінам. Чацвёртая вяшчае на англійскай, французскай і нямецкай мовах. Пятая праграма арыентуецца ў асноўным на маладзёжную аўдыторыю.
Падсумоўваючы, адзначым, што тэндэнцыя павялічэння кантролю замежных інвестараў над чэшскімі і славацкімі выданнямі, тэле- і радыёстанцыямі захоўваецца па сённяшні дзень. Па-ранейшаму гэтыя тэндэнцыі выклікаюць занепакоенасць у грамадскасці. Заклапочанасць гучыць не толькі ў тэле- або радыёэфіры, не толькі на старонках газет і часопісаў, але і ў парламенце, і ва ўрадзе з вуснаў адказных асоб. Аднак ствараць заканадаўчыя перашкоды замежнаму кантролю над айчыннымі СМІ ні ўрад, ні парламент не адважваюцца, бо гэты прэцэдэнт можа пашкодзіць іміджу краін у такі важны для іх момант уваходжання ў склад ЕС. Адміністрацыйныя перашкоды могуць разглядацца як адмаўленне галоўнага прынцыпу сучаснай еўрапейскай гаспадаркі – прынцыпу свабоднай канкурэнцыі. У такім выпадку краіна можа атрымаць ярлык «антыдэмакратычнай нерынкавай дзяржавы» з усімі адпаведнымі наступствамі. Таму адзіным выйсцем пакуль можа быць узмацненне эканамічнай незалежнасці, якая дазволіць пераадолець уплыў замежных інвестараў і абараніць інфармацыйны суверэнітэт.
ЛІТАРАТУРА
1. Дапаможнік для журналістаў Цэнтральнай і Усходняй Еўропы. Мн., 1995.
2. Евсеева Л. Средства массовой информации Польши в 1989-1994 годах // Вестн.
3. Михайлов С. Современная зарубежная журналистика: правила и парадоксы. СПб., 2002.
4. Средства массовой информации стран Центральной и Юго-Восточной Европы в конце 1989 – начале 1990 годов // Вестн. Моск. ун-та. Серия 10. 1991. № 2. С. 38–79.
5. Шепистина В. СМИ Чехии // Вестник Московского университета. Серия 10. Журналистика. 2001. № 1.
6. Штайнер Ю. Еўрапейскія дэмакратыі. Мн., 2006.