Контрольная работа: Беларускія землі ў другой палове XVІІ–XVІІІ ст.
Але, маючы ў сабе прагрэсіўныя моманты, Канстытуцыя 3 мая ў той час абмяжоўвала правы падсобных пластоў грамадства. Так, хоць і ўлічваліся змякчэнні ў прыгонным праве, аднак па-ранейшаму яно захоўвалася, гэта значыць галоўнае, на чым трымалася эксплуатацыя сялян – гэта большай у той час часткі народа.
Але найбольшую пагрозу Канстытуцыя 3 мая несла далейшаму існаванню ВКЛ, а разам з тым і існаванню беларусай, украінцаў і літоўцаў. Прагрэсіўныя моманты Канстытуцыі выклікалі супраціўленне з боку магнатаў. Добра разумеючы пагрозу, магнацкая верхавіна найперш і звярнулася да Кацярыны ІІ па дапамогу і атрымала яе. Быў складзены ў Пецярбургу акт канфедэрацыі. Які ўпершыню абвешчаны ў мястэчку Тарговічы 14 мая 1792 г. у гэтым дакуменце яўна прызнавалася, што канфедэрацыя накіравана супраць Канстытуцыі 3 мая ў імя захавання ранейшых парадкаў.
Была адменена Канстытуцыя 3 мая. Калі расійскімі войскамі была захоплена Вільня, адбыўся другі падзел Рэчы Паспалітай. Расіяй была захоплена цэнтральная частка Беларусі і Правабярэжная Україна. Прусія ж захапіла Торунь і Гданьск з іх акругамі. Як пасля першага, так і пасля другога падзелу Рэчы Паспалітай расійскі ўрад ва ўноў захопленых землях Беларусі пачаў заводзіць свае адміністрацыйныя парадкі. Так адразу была ўтворана Менская губерня. Гэтак жа надаецца вялікая ўвага царкоўным справам.
Узнікненне падпольных груповак у Польшчы, якія ставілі сваей мэтай не толькі бараніць Рэч Паспалітую ад далейшага развалу, але і вярнуць пад яе ўладу раней страчаныя тэрыторыі, аднавіць Канстытуцыю 3 мая і рэформы, праведзеныя чатырохгадовым соймам, выспела рашэнне аб неабходнасці паўстання. Кіраўніком яго быў прызначаны Тадэвуш Касцюшка, які дзеля гэтага прыбыў у Кракаў з Саксоніі, дзе ен быў у эміграцыі. Ен адразу ў сваіх універсалах, разасланых па краіне, заклікаў да ўсенароднага паўстання, у якім бы прынялі чынны ўдзел усе саслоўі грамадства і ратавалі сваю бацькаўшчыну.
І паўстанне выбухнула спачатку ў Кракаве, а пасля ў Варшаве, дзе яно было асабліва паспяховым. Тут 6 кастрычніка 1794 г. паўстанцы амаль поўнасцю вынішчылі дзесяцітысячнае расійсае войска. З Варшавы паўстанне перакінулась на Літву і Беларусь, дзе яно атрымала таксама даволі шырокі размах. Але ў Літве і Беларусі паўстанне ўзначальваў паляк палкоўнік Якуб Ясінскі. У пачатку красавіка паўстанцы накіравалі свой удар супроць расійскага войска, якое знаходзілася ў Вільні.
23 красавіка ў вільні быў аб’яўлены акт паўстання, а таксама утвораны рэвалюцыйны ўрад – Найвышэйшая Літоўская рада. Я. Ясінскі ў ліку іншых рэвалюцыйных змен аб’яўляў і аб поўнай адмене прыгоннага права. Царскія ўлады са свайго боку, каб адцягнуць сялян ад паўстання, пачалі цешыць іх абяцанямі, што ім будуць перададзены землі, адабраныя ад паноў-паўстанцаў.
Я. Ясінскім не былі задаволены ў Варшаве, найперш яго паслядоўныя рэвалюцыйныя погляды і дзеянні. Адмена прыгоннага права пагражала магнатам. 4 чэрвеня 1794 г. Ясінскі быў адкліканы з Вільні. Была адначасова распушчана і Найвышэйшая Літоўская рада, і замест яе ўтворана Цэнтральная дэпутацыя ВКЛ.
Была спроба пашырыць паўстанне і на ўсходзе Беларусі. Міхаіл Клеафас Агінскі з гэтай мэтай са сваім паўстанцкім атрадам у сярэдзіне мая 1794 г. прайшоў праз Валожын і Івянец, але быў разбіты. Вялікі прастор Беларусі ахопліваў у другой палове жніўня трохтысячны паўстанцкі атрад С. Грабоўскага. Аднак у раене Любані ен быў разбіты.
Захапіўшы зноў тэрыторыю Беларусі і Літвы, расійскія войскі рушылі на тэрыторыю Поль?