Контрольная работа: У. Караткевіч: паэт – мастак – пясняр

Гэта наш родны горад,

Яму не патрэбны прыкрасы,

Ён сам для сябе прыкраса

І гордасць сам для сябе.

“Орша” [ 4, 19]

Яскрава і бачна імкнецца паэт да спасціжэння гісторыі развіцця беларусаў, вытокаў іх культуры, эстэтычнай і маральнай свядомасці. Паэт з гордасцю піша, што, калі б мы забыліся пра родную мову, мы б не былі ні народам , ні нацыяй:

Ад палеткаў райскіх лёгкай ступой,

Збочу я да пякельных катлоў,

Калі першы жа ангел на мове маёй

Мне не скажа: “Братка,здароў”.

І няхай да мяне не прыйдзе вясна,

Песня, шчасце, каханне, спакой, -

Усё адно не змяняю твой чорны праснак

На атруту пшаніцы чужой.

Ты мой ясны хлеб і каханы май,

Песня продкаў, нашчадкаў палі,

Без цябе, не з табой – не патрэбен мне рай

На душы. У небясі. На зямлі.

“Мова” [4,364]

Паэт не выстаўляў сябе крыклівым патрыётам, ён толькі зрабіў ўсё магчымае, каб яго любоў да роднай зямлі перадалася новым пакаленням беларусаў:

Хай канец, хай атлантаў цяжар на маю несагнутую выю,

Толькі б вечнае шчасце каханай старонцы маёй.

“На роднай магіле”[ 4,215]

В.Палтаран дала аб’ектыўную ацэнку дзейнасці У.Караткевіча : “Якраз у паэзіі і ўвасобілася з найбольшай сілай ідэя, з якой Караткевіч прыйшоў у літаратуру , у паэзіі з найбольшай поўнасцю ён здзейсніўся як мастак”

2 Маральна–эстэтычная накіраванасць паэзіі

Для паэзіі У.Караткевіча характэрны некалькі кірункаў мастацкага аналізу праблем маралі і эстэтыкі:

1) гэта імкненне глыбока пранікнуці у духоўны свет чалавека, спасцігнуць яго характар, матывы яго паводзін, дзеянняў і учынкаў, ажыццявіць мастацкае даследванне тых маральных якасцей асобы, што спрыяюць поўнай рэалізацыі “чалавечага” ў чалавеку.

2) гэта паэтычны аналіз адвечнай маральнай сітуацыі – барацьбы дабра і зла, выкрыццё ўсялякай сацыяльнай несправядлівасці, развенчванне чалавеканенавісніцкай маралі фашызму, генацыду, здзекаў над людзьмі, прыніжэння чалавечай годнасці, незалежна ад таго, дзе і калі чыніцца такая несправядлівасць.