Курсовая работа: Колер і свет у творчасці А. Салаўя

Краса пары былой з цямна ў святло вядзе;

З глушы, дзе ймгла, вы вядзіцё ў край святла, той край - жыццё;

З цемры былога выходзіць наперад да яснага сонца;

Спалі маланкавым агнем, не цёмнай ноччу будзь, а днём;

Вядуць яго нябачныя дзівы і ў нудны змрок,і ў сонечны прасвет.

У аўтарскай пазіцыі можна выдзеліць дзве супрацьлеглыя тэндэнцыі: адна з іх апісвае веру ў аптымістычнае заканчэнне любой справы, добрае будучае і веру ў перамогу дабрыні над злом:

Неба Крыўі не зацемраць хмары;

Пабачыць свет без цемры, без руін;

Хоць цьмы супонь рве ноч - ты йшчэ не згас;

Зачыніш навекі дзверы з пустэльні цемры і знявер;

Нічога, што з цемрай не ладжу ідучы;

Другая ж, адваротная тэндэнцыя - апісвае непераможнасць чорных сілаў і бездапоможнасць чалавека ў змаганні з імі:

Пад цяжкай хмарай дыму і сажы шчарнее нават белы снег;

Цемра гусцее;

Застою - цемень, хмуры дол;

Поўнач схавае мяне, цемрадзі процем густы досвітку промень мільгне;

Пакіну ў цемры густой;

Пад змрокам жутлах перагас твой дзень пагас;

Сустракаюцца адзінкавыя выпадкі ўжывання калароніма са значэннем чорнага колеру, калі ім апісваецца тая ўмова, пры якой чалавек адчуваў сябе шчаслівым, радасным:

Як жыў табой, тады не ведаў цемры я;

Да групы ахраматычных колераў таксама адносім белы, які даволі часта сустракаецца ў тэксце вершаў разгледжаных намі зборнікаў. Белы колер - гэта эквівалент дзённага святла, гэта сімвал малака і семені, што атаясамліваюцца з жыццём. Вельмі часта гэты колер выкарыстоўваецца для характарыстыкі белых грудзей (грудкі), белых рук (ручкі), вусаў, што, магчыма, вядзе свій пачатак яшчэ з вуснай народнай творчасці: белы снег, белы дзень, белыя росы, анёл белы [11; 48].

Белы колер у аўтара ў асноўным апісвае з’явы прыроды: квіценне садоў

Пад беллю дрэвы маўчаць прароча;

О, край садоў, палотнаў белых;

Зямлю, пакрытую белым снегам:

Зямля схавана пад белаю аўчынай;