Курсовая работа: Колер і свет у творчасці А. Салаўя
Зіма на шугавейных белых крылах;
У тэй зімовай белай сумятні
Аблокі (або хмурынкі) на небе:
Гай яшчэ зеляней, хмурынкі шчэ бялей;
А з неба ў люстры водаў адсвечваюцца белыя аблокі;
Зрэдку аўтар выкарыстоўвае фразеалагічныя і метафарычныя выразы:
Дні ідуць і срэбрам беляць скронь; Тут на белы свет з’явіўся.
Белы колер - гэта яшчэ і колер срэбра, а срэбра - гэта колер Месяца і патоку прарокаў, што ачышчаюць аўру зямлі. Нядзіўна, што ў паэтычных творах наогул і у творах А. Салаўя ў прыватнасці, заўсёды нясе дадатную ацэнку:
Серабрыстая збруя, астрогі ззяюць;
Серабрыстыя воды вобраз той назаўсёды як у люстры адбі; ў
Звоніць срэбрам крыніца;
Мігаценне срэбная расінкі;
Раса лугоў раса крыштальная, срабрыстая;
Узыйдзе ранак срэбны на лугі.
Як зазначана вышэй, да ахраматычных каларонімаў належаць найменні колеру, што абазначаюць усе адценні шэрага. Хутчэй за ўсё, сустракаюцца найменні шэрага колеру пры апісанні стану прыроды, асаблівасцяў надвор’я:
Мораку шэрань разліў вечар ля хаты;
Ні шэрых вечароў, ні мутных рання;
Узыйшоў на прастор шэры мораку дзень
Семантычнае значэнне апісваемага калароніма блізкае да значэння лексемы “чорны": з гэтым колерам асацыіруецца безыніцыятыўнасць, пасіўнасць і адсталасць у грамадстве, гісторыі [11; 48]. Так, дадзеная асаблівасць ілюструецца наступнымі прыкладамі:
Нямала час дзён шэрых прыгартаў;
Шэрань часінаў благіх;
У шэрым замку, думна-сакавітым;
Зрэдку адзначаюцца выпадкі, калі дадзены колер выкарыстоўваўся для апісання колеру жывых істот:
Шэры конь з віхрастай цёмнай грывай.