Учебное пособие: Физическая культура и развитие личности дошкольника
Исследователи считают, что развитие двигательных способностей определяется интегральным воздействием многих систем организма человека. Наиболее информативными из них являются свойства нервной системы, индивидуальные морфофункциональные показатели, индивидуальные физиологические и психологические особенности организма (БА. Белик, А.П.Крестовников, В.С.Фарфель и др.).
Качественно-своеобразное сочетание способностей, от которого зависит возможность достижения успеха в деятельности, носит название «одаренность». Одним из ее проявлений выступают точность и соразмерность движений, точность и соразмерность усилий, а также быстрое овладевание техникой выполнения сложных элементов движений, достаточно прочное их закрепление и воспроизведение. Физиологический механизм двигательной одаренности опирается на тонкое развитие двигательного анализатора, на высокую способность коры головного мозга к анализу и синтезу.
ДЫДАКТЫЧНЫЯ ГУЛЬНІПА ФІ3ІЧНЫМ ВЫХАВАННІ ДЛЯ ДЗЯЦЕЙ СТАРЭЙШАГА ДАШКОЛЬНАГА УЗРОСТУ
Асноунае прызначэнне дыдактычных гульняу — умацаванпе адукацыйнай натраванасцг у навучант дзяцей рухамг. Самрух застаецца абавязковым компонентам гульняу, але выступав ужо не тольт як канкрэтнае рухалънае дзеянне, дзе трэби атрымаць вызначаныя колькасныя i якасныя паказчыш, але i у якасцг пазнавалънага аб'екта.
Проз гулът дзецг знаёмяцца з разнастайнасцю рухау, ix прызначэннем: вучацца дыферэщыравацъ pyxi na eidax і спосабах выканання; суадносщь, парауноувацъ выконваемыя pyxi з рухальнымг эталонами; практыкуюцца у прымянент рухау у незвычайных абставшах.
3 дапамогай дыдактычных гульняу аргатзуецца дадатковае успрыманне, распознавание рухау не толькг па знешшм дзеянт, але i па атсант словамг. Такгм чынам дзещ вучацца рабщь абагульненнг, групаваць pyxi па вызначаных уласцгвасцях.
Дыдактычныя гулът можно выкарыстоуваць на запятках па фгзкультуры, а таксама у паусядзённым жыццг у час самастойнай рухальнай дзейнасцг дзяцей пящ — сямг гадоу. Працягласцъ гульняу складае 7 — 10 хвшт. Гулът патрабуюць папярэдняй падрыхтоукг на физкультурных запятках г у час самастойнай дзейнасцг дзяцей.
ДЫДАКТЫЧНЫЯ ГУЛЬН І НА 3 AMAUABAHHE В І ДАУ I СПОСАБАУ РУХАУ
1. «Хто больш ведае рухау»
Дыдактычная задача: удакладнщь назвы вщау i спосабау хадзь-бы, бегу, скачкоу, лажання, кщання.
Гульнявыя дзеяннм назваць i паказаць pyxi.
Правшы: дакладна мазваць i правтьна паказаць pyxi; нельга паутараць pyxi, названыя іншымі дзецьмі.
Матэрыялы:
1.Пяць картачак, на кожнай адлюстраваны чалавек, яківыконваеадзін з асноуных рухау (хадзьбу,бег, скачкі, лажанне, кщанне).
2.Фізкультурныя дапаможнікі:мячы, абручы, пмнастычная лаука,плоскасная дарожка.
3.Стацыянарнае фізкультурнае абсталяванне (выкарыстоуваецца тады, калі гульня праводзщца паблізу яго).
Метадычныя указаны. Дзеці дзеляцца на дзве каманды. Адзін з ігракоу першай каманды перата-соувае картачю, другі (з іншай каманды) выцягвае адну з картачак. Гульня пачынаецца з руху, які адлюстраваны на картачцы. Так, калі на ей адлюстравана хадзьба, дзеці успамінаюць усе яе віды i спосабы. Першая каманда дамауляецца, які з вщау або спосабау руху будзе выконваць, а потым паказвае яго (па магчымасці сінхронна), другая ж каманда называв віды руху. Затым выконвае які-небудзь з відау або спосабау зададзенага руху другая каманда, а першая яго называе.
Гульня працягваецца да тае пары, пакуль дзеці не успомняць усе вщы i спосабы руху, адлюстраваныя на картачцы. Каманда, якая не змагла своечасова паказаць патрэбны рух або назваць яго, атрымлівае штрафное ачко. Пераможцай з'яуляецца тая каманда, у якой менш штрафных ачкоу. Вынік можна падлічыць не па штрафных ачках, а па колькасці выкананых рухау.
Пры жаданні дзеці могуць пра-цягваць гульню, выцягнуушы другую картачку.
Заувага. Каб выклікаць у дзяцей гульнявы азарт, можна выкарыстаць спецыяльныя фішкі. Напрыклад, за кожны наказаны рух каманда атрымлівае чырвоную фішку, за правільную назву -сінюю. У канцы гульні у камандах падлічваецца колькасць фішак. Па выніках вызначаецца каманда-пераможца.
Папярэдняя работа. На занятках па фізкультуры i у час самастойнай дзейнасці выкарыстоуваюць:
*гульнявыя заданні тыпу: «Успомнім, дзеці, як можна па-роз-наму хадзіць па пмнастычнай лау-цы або па звычайнай маснічыне?» Такія ж заданні выкарыстоуваюц-ца i для іншых асноуных рухау;
*дыдактычная гульня «Калі вы...». Выхавальнік ставіць умову, а дзеці выконваюць яе патрэбным рухам. Напрыклад: «Калі вы щзяце па глыбоюм снезе...» (па гразі, лужынах, уздоуж высока нацягнутай вяроукі i т.д.).
Упачатку некалью разоу гульню праводзщь сам выхавальнік, а потым дзецям ствараюцца умовы для самастойнай гульні.
2. «Перадай мяч»
Дыдактычная задача: развіваць умение прымяняць вядомыя рухі у канкрэтных абставінах; дакладна называць спосаб руху.
Гульнявое дзеянне: перадача мяча адзін аднаму з дапамогай розных рухау (бегу, скачкоу, кщання).
Правшы: выкарыстоуваць роз-ныя pyxi. Адным i тым жа рухам карыстацца нельга. Пачынаць перадачу мяча трэба толькі па сігнале выхавальніка або каго-небудзь з дзяцей. Pyxi выконваць правтьна, папярэдне ix назваушы.
Матэрыял: мяч (любога памеру) на кожную пару 1гракоу.