Міржақып Дулатов өмірбаяны

Міржақып Дулатулы (1885—1935) — қазақтын аса көрнекті ағартушысы, қоғам қайраткері, ақын, жазушы, жалынды көсемсөз шебері. Алыстан Алаш десе аттанамын, Қазақты қазақ десе мақтанамын. Болғанда акем қазақ, шешем қазақ - Мен неге, қазақтықтан сақтанамын?! Өмірбаяны Туған жері — Торғай уезінін, Сарықопа облысынын бірінші ауылы(қaзipriҚостанай облысынын Жанкелді ауданына қарасты "Қызбел" ауылы). Акесі — Дулат аймағына аты шыққан шебер кісі болған, ер турман жасап,етік, масі тіккен. Шешесі — Дамеш ойын тойдын базары, әнші кісі болған. Әкесі балаларын жастайынан оқуға береді. Алғашқыда бала Міржақып ауыл молдасынан оқып, хат таниды. Молдадан екі жыл оқығаннан кейін, 1897-1902 жылдары, ауыл мектебінде орысша оқытатын Мұқан мұғалімнен дәріс алады. Бул мектеп Міржақыптын білімін толықтырумен қатар, азамат ретінде қалыптасуына да аса зор ықпал жасайды, Мұқанмұғалім улы ағартушы Ыбырай Алтынсарин іргетасын қалаған оқу орнының, далірек айтқанда, Торғай қаласындағы уездік орыс-қазақ мектебінін тилегі болатын. Өз шакірттеріне де ол осы рухта талім-тарбие, терен білім береді. Міржақып анасынан екі жасында, акесінен он екі жасында айырылып, ағасы Асқардын қолында тарбиеленеді. Асқар акесі Дулаттын Міржақыптын оқып, білімді азамат болып, өсуін армандаған тілегіне сай, інісінін оқуын арі жалғап, білім алуына ерекше көңіл бөледі. Ауылда туып, ауылда өскен, ауылда оқып, ауылда қызмет етіп, «ауыл муғалімі» атанған зерделі жас ауыл турғындарынын ауыр турмысын, тендігі жоқ аянышты халін көріп, түңіле туршігіп, тебірене толқиды. Бул кезен патша өкіметінін отаршылдықты қазақ даласында курт кушейтіп, қалын елге тізесін қатты батырып турған шағы болатын. Бул жағдай сол кездегі қазақтын көзі ашық, оқыған, зиялы азаматтарына қозғау салды. Наразылық туды. Куресудін жолдары қарастырылып жатты. Онын негізгі жолы ретінде оқуға, білім алуға умтылыс кушейді. Бірте-бірте халық саяси қубылысқа айналып, ел ішінде отаршыл саясатқа қарсы улт-азаттық идеялары туындады. Патшалық Ресей де бірінші буржуазиялық-демократиялық думпудін қарсанында болатын.