Дипломная работа: Гiстарызмы i архаiзмы i цяжкасцi iх перакладу на беларускую мову
Пры сінхронным перакладзе вопытны перакладчык распазнае без асаблівай цяжкасці лексічныя і сінтаксічныя архаізмы ў арыгінальным тэксце і ўспрынімае і выкарыстоўвае іх стылістычныя функцыі.
Пры дыяхронным перакладзе ўзнікаюць дадатковыя цяжкасці. Перакладчыку цяжка вызначыць словы і абароты, якія ў пару стварэння арыгінала лічыліся архаічнымі і ўжываліся аўтарам у пэўных стылістычных мэтах. Цяжкасць ідэнтыфікацыі ўзрастае яшчэ і таму, што мова ўсяго твора ўспрымаецца як мова другой эпохі, ў якой сустракаюцца архаізаваныя элементы ў параўнанні з сучаснай нормай мовы. Натуральная архаізацыя мовы мастацкіх твораў уплывае на іх успрыманне і стварае асаблівыя перакладчыцкія праблемы. Ці перакладаць іншамоўныя раманы 16-17 ст. мовай той эпохі? Канечне гэтага нельга рабіць. Такі пераклад будзе малазразумелым для сучаснага чытача. Пераклад – асобы тып славеснага мастацтва. Трэба помніць, што ён ствараецца для пэўнай моўнай эпохі, сучаснай для чытача.
Спіс архаічных словаў і іх сучасныя эквіваленты
| Слова | Паходжанне | Значэнне | Прыклад | Каментарыі |
| art | Форма дзейніка 'to be', ад Старога Ангельскага eart | Другая асоба адзіночнага ліку дзейніка to be. | Thou art the most mysterious hermit I ever met. | Ужывалася ў Біблейскай, Шэкспіраўскай і паэтычнай мовах. |
| astonied | Прыметнік прошлага часу 'astony' адсярэднягя Ангельскага astonien | Вельмі моцна уражваць, быць уражаным | …and I sat astonied unitl the evening sacrifice. | Ужывалася ў Біблейскай, Шэкспіраўскай і паэтычнай мовах. |
| betwixt | Ад Старога Ангельскага betweohs,ці давальнага betweoxum (between) | between | From betwixt the shoulders hung down over the back what had the appearance of a bearskin. |
Ужывалася ў Біблейскай, Шэкспіраўскай і паэтычнай мовах. Таксама ужывалася у некаторых паўднёвых дыялектах у Злучаных Штатах у 19 -20 ст. |
| dost | Ад дзейніка do | Другая асоба адзіночнага ліку дзейніка to do | And if thou dost not – why, by my faith, I think I must pay thy ransom myself. | Ужывалася ў Біблейскай, Шэкспіраўскай і паэтычнай мовах. |
| doth | from do | Трэцяя асоба адзіночнага ліку дзейніка to do | The north wind driveth away rain: so doth an angry countenance a backbiting tongue. | Ужывалася ў Біблейскай, Шэкспіраўскай і паэтычнай мовах. |
| -est | Ад Старога Ангельскага "-est". Параўн. да нямецкага "-st". | Суфікс, які ўжываўся з правільнымі формамі дзейніка другой асобы адзіночнага ліку | Thou speakest but sad truths | Ужываўся ў Біблейскай, Шэкспіраўскай і паэтычнай мовах. |
| -eth | Ад Старога Ангельскага "-eр". Параўн. да нямецкага "-t". | Суфікс, які выкарыстоўваўся для ўтварэння дзейніка трэцяй асобы адзіночнага ліку цяперашняга часу. | He maketh me to lie down in green pastures: he leadeth me beside the still waters. | Ужываўся ў Біблейскай, Шэкспіраўскай і паэтычнай мовах. |
| hast | Ад дзейніка to have | Форма дзейніка tohave другой асобы адзіночнага ліку. | Thou hast them all before thee now, and bring'st them on bravely, lad. | |
| hath | Ад дзейніка to have | Форма дзейніка tohave трэцяй асобы адзіночнага ліку. | God’s blessing on our master Cedric, he hath done the work of a man in standing in the gap. | Ужывалася ў Біблейскай, Шэкспіраўскай і паэтычнай мовах. |
| hither | (to) here | Форма вінавальнага склона | Ужывалася ў Біблейскай, Шэкспіраўскай і паэтычнай мовах. | |
| shalt | Ад shall | Выкарыстоўваўся для ўтварэння будучага часу дзейнікаў. | Thou shalt break them with a rod of iron; thou shalt dash them in pieces like a potter's vessel. | Ужывалася Біблейскай, Шэкспіраўскай і паэтычнай мовах |
| thee, thou, thy/thine | Ад Старога Ангельскага юъ | Старажытны прыметнік другой асобы адзіночнага ліку | I know thou thinkest me a fool, or thou wouldst not be so rash in putting thy head into my mouth. |
Ужывалася Біблейскай, Шэкспіраўскай і паэтычнай мовах Таксама яшчэ ўжываецца ў некаторых дыялектах паўночнай Англіі, напр. у Ёркшыры |
| thither | (to) there - туды | Він
К-во Просмотров: 278
Бесплатно скачать Дипломная работа: Гiстарызмы i архаiзмы i цяжкасцi iх перакладу на беларускую мову
|