Курсовая работа: Фразеалігізмы з кампанентам "зямля" ў рускай, беларускай і польскай мовах
Хадзіць як пад зямлёй – моцна ўсхваляваны, у стане разгубленасці, роспачы, адчаю;
Пад зямлёй знайсці – у любым выпадку, усюды, дзе б ні аказаўся хто-небудзь, што-небудзь;
Ад зямлі не адрос – вельмі нізкага росту, малы.
Адносна невялікай па колькасці з’яўляцца група фразеалагізмаў, якія зафіксаваны выключна ў рускай мове. Так, у нашай картатэцы знайшлі адлюстраванне наступныя прыклады фразем названай групы:
От земли – тот, кто занимается сельским хозяйством;
Большая земля – в осажденном Ленинграде так называли всю советскую землю, расположенную за Ладожским озером;
Под землей – где угодно;
Упасть с неба на землю – освободиться от иллюзий, приходить к правильному восприятию;
Земля держится – о сильном достойном человеке;
Твердая земля – суша;
Обетованная земля – предмет страстных желаний, устремлений, надежд;
Итальянская земля – материал для рисования, применяемый графиками.
Характэрнай толькі для польскай мовы з’яўляецца невялікая група фразеалагізмаў:
- miec grunt pod nogami
- badac grunt pod nogami
Такім чынам, у нашай картатэцы зафіксаваны адносна невялікія па колькасці групы фразеалагізмаў з лексічным кампанентам “зямля” агульнаславянскіх і агульнаўсходнеславянскіх па сваім паходжанні. Абедзве гэты ягрупы складаюць 8,8% ад агульнай колькасці сабраных фразеалагічных адзінак.
Нязначнай таксама з’яўляецца група фразеалагізмаў з кампанентам “зямля”, якая характэрна выключна для польскай мовы.
Каля 11% складае група фразеалагізмаў, што ўжываюцца толькі ў рускай мове (8 адзінак).
Найбольшай з’яўляецца група фразеалагізмаў з лексічным кампанентам “зямля”, сабраных на базе слоўнікаў беларускай мовы.
2.2 Семантычная характарыстыка фразеалагізмаў з кампанентам “зямля”
У залежнасці ад лексічных значэнняў, усе сабраныя намі фразеалагізмы можна сгрупаваць у розныя тэматычныя групы. Найбольш прадстаўленай з’яўляецца група фразеалагізмаў, якая мае абагуленае лексічнае значэнне “Жыццё і смерць чалавека”. Трэба таксама звярнуць увагу на такі факт, што дадзеная група фразеалагізмаў, дзе паняцце зямлі непасрэдна і лагічна звязваецца з пахаваннем, смерцю чалавека. Дадзеную групу прадстаўляюць 13 фразеалагічных адзінак, што складае 19,1% ад агульнай колькасці зафіксаваных фразем.
Так, названую групу прадстаўляюць наступныя фраземы з рускай, беларускай і польскай моў:
Сысці ў зямлю;
Lezec w ziemi;
Spac pod ziemia;
Спаць у сырой зямлі;
Лажыцца ў зямельку;
Парыць зямельку;
Парыць у зямлі косці;