Курсовая работа: Творчая індывідуальнасць Анатоля Грачанікава

(зб. “Палессе”, с. 41).

Паэт заклікае паслухаць “як птушак галасы вызвоньваюць на досвітку ў дуброве”, “як рэчкі і лясы спяваюць песні на крынічнай мове”, бо калі ёсць на свеце прыгажосць, то яна ў прыродзе.

Поле і ніва даўно сталі для беларусаў крыніцай дабрабыту, асновай духоўнага быцця. Хоць паэты рэдка ўжываюць сам вобраз поля, але імі дастаткова часта выкарыстоўваецца вобраз жыта, як сімвала працягу жыцця. А.Бельскі, да прыкладу, называе жытнёвае поле “цэлай тэмай у беларускай паэзіі”. Для Анатоля Грачанікава гэты вобраз з’яўляецца сімвалам усяго жывога, паэт лічыць яго збавеннем ад пакут:

Спакоем зор, гаёў і ніў,

Задзірванелым шляхам вузкім

Я часта сам сябе лячыў

Пад родным небам беларускім

(зб. “Палессе”, с. 23).

Неад’емнай часткай беларускага ландшафту з’яўляюцца паплавы і азёры. Лірычны герой Анатоля Грачанікава знаходзіць на ўлонні прыроды душэўнае суцяшэнне:

Адключаюся ад спрэчак,

Розных плётак і размоў.

Падключаюся да рэчак,

Да лугоў і да бароў.

Выхаваўча-дыдактычны пачатак характэрны для алегарычнага верша Анатоля Грачанікава “Рыбакі”, у якім сустракаюцца свежыя метафары і параўнанні:

На снежным возеры чарнеюць рыбакі,

Нібы на свежым ворыве гракі.

Плывуць над возерам маўклівасць і спакой,

Спавіты марознаю смугой.

Ты марыш стаць заядлым рыбаком?

Не стань жа сам нажыўкай ці жыўцом!

(зб. “Палессе”, с. 24-25).

А вада ў палескіх азёрах гаючая і цудадзейная. Менавіта такой аўтар апісвае яе ў вершы “Возера”, бо “пасля купання адчуваеш, што душа твая памаладзела”. Азёрныя пейзажы Анатоля Грачанікава таксама вельмі жывапісныя і шматвобразныя:

Пад гарою там крыніца б’е,

Сцерагуць бабры хады свае.

Між лапушша ходзяць шчупакі,

Грэюць азяблыя бакі.

Гэткай цудадзейнае вады,

Не страчаў нідзе ніколі ты.

Збоку – нібы цёплы сырадой,