Курсовая работа: Творчая індывідуальнасць Анатоля Грачанікава

Гармонія загадкавых дзівос

Начнога свету. Ціхі шэпт каханай

У хмыз ляціць касуля над палянай

Чырвонапёркі жыраваць на плёс

Плывуць чародкі чуйна.

3.3 Радзіма ў зборніку вершаў А.Грачанікава “Палессе”

У 1983 годзе Анатоль Грачанікаў выдаў зборнік вершаў пад назвай “Палессе”. Ужо сама назва гэтага зборніка сведчыць пра тое, што паэта натхнілі ўспаміны пра родныя мясціны, “малая радзіма”, якая выпусціла ў свет і навучыла законам жыцця, а таму застаецца ў сэрцы назаўсёды.

Звяртае на сябе ўвагу верш са зборніка пад назвай “Зямля бацькоў”. Паэт перажывае ўсю гаму пачуццяў, неаднародных, не заўсёды самых прыемных і пяшчотных. Яны розныя, як само жыццё.

Звяртаюць на сябе ўвагу тыя эпітэты, якімі аўтар надзяляе сваю радзіму:

Зямля бацькоў!

Зямля маёй надзеі,

Зеленакрылы салаўіны кут…

Так хораша сябе

Не адчуваў нідзе я,

Нідзе так цяжка

Не было, як тут.

Сваю зямлю аўтар называе “непадманлівай”. Грачанікаў не ўтойвае, што гэтая зямля не заўсёды спрыяла чалавеку (“Была часцей ты пеклам, а не раем”). Нягледзячы на гэта, людзі не пакінулі родныя мясціны, бо Радзіму не пакідаюць і не абіраюць сабе лепшую, як не мяняюць бацькоў.

У гэтым вершы аўтар абірае наступны прыём: ён паказвае пераход ад апісання мясцін, дзе нарадзіўся да нашай агульнай радзімы – Беларусі.

О Беларусь!

Майго народа сэрца!

Твой гулкі рытм нікому не спыніць.

У вернасці Айчыне не клянецца

Той, хто не можа без цябе пражыць.

Прызнанне ў любові да Радзімы гучыць натуральна і непадроблена. Няма банальных заклікаў і клятваў, якія б паставілі пад сумненне шчырасць пачуцця. Аўтар удзячны за тое, што Радзіма яго “лячыла і вучыла”, называе яе “зеленакрылай Айчынай”, “краінай несмяротных курганоў”.

Сапраўдным гімнам Палесся гучыць верш “Палессе”, які сам аўтар назваў песняй:

…Край легенд і край былін,

Люблю цябе – твой родны сын!

(зб. “Палессе”, с. 49-50).

Анатоль Грачанікаў называе сябе сынам роднай зямлі. Сапраўды, старонка, якая ўзгадавала чалавека вартая называцца дарагім і пяшчотным словам матуля, бо яна таксама шчырая і адзіная, на яе немагчыма забыць і ёй немагчыма здрадзіць.