Курсовая работа: Творчая індывідуальнасць Анатоля Грачанікава
(зб. “Выбранае”, с. 326 – 327).
Важным элементам нацыянальнага беларускага ландшафту з’яўляецца дарога. Яна нібы злучае ўсе вобразы роднага пейзажу. З тэмай дарогі ў беларускай літаратуры найчасцей былі звязаны матывы вандровак, руху, пошукаў. У сучаснай паэзіі дарога часта трактуецца як рух часу, памяць пра мінулае, шлях у вечнасць, да Бога [2; 135]. Для Анатоля Грачанікава дарога – гэта маршрут яго асабістага жыцця, тое, што яднае яго малую радзіму з усёй Беларуссю:
Шляхі-дарогі, трасы, бальшакі…
Вы на зямлі бацькоў - не павуціна.
Надзейна вы злучыоі на вякі
Мой родны край з магутнаю Айчынай
(зб. “Палессе”, с. 17).
Для Грачанікава-паэта родныя краявіды – тое, што спадарожнічае нам з дзяцінства. Лясы, крыніцы, рэчкі, лугі – рэаліі свету, якія ўвасабляюць у сабе яго прыгажосць, цэласнасць і гарманічнасць, ад таго любоў да роднай зямлі, да Палесся, яшчэ мацнейшая:
Квітнеюць на Палессі медуніцы,
Жадаюць шчасця нам з табой зязюлі.
Тут ранкам усміхаюцца крыніцы
Чароўнаю ўсмешкаю матулі
Найбольш распаўсюджанымі апаэтызаванымі атмасфернымі вобразама нашай літаратуры з’яўляюцца вобразы ліўня, дажджу, маланкі, грому, навальніцы, аблокаў, хмар, неба, туману, вясёлкі і іншыя. Некаторыя з гэтых вобразаў знайшлі сваё месца і ў паэзіі Анатоля Грачанікава. “Журботны эскіз на фоне дажджу, хмар, грому намаляваны пяром Грачанікава, які па-майстэрску стварае гукавыя і зрокавыя асацыяцыі:
Захмарыла.
Задажджыла.
Змрок у неба
На луг і палі паслаўся.
Сірочы промень, як шыла,
Хмары прабіў
І схаваўся.
Рыпець знудзіўся асвер адсырэлы.
Буслы ў гняздзе сваім
П’юць дажджавік
Пад страхою на седале
Куры нясмела
Ловяць грому хрыпаты рык.
На тыдзень змяшаліся
Дні і ночы
Хмара за хмарай.